WALKING WITH THE ENEMY: AFFIRMATION AS SUBVERSION IN THE (POST)SOCIALIST, POSTMODERN, AND POST-TRUTH ERAS

Online Symposium on 20/11/2020

Register here to attend the Symposium.

In 1982, the Slovenian avant-garde music group Laibach declared “All art is subject to political manipulation… except for that which speaks the language of this same manipulation.” Accused of being “enemies of the people” for appropriating imagery and rhetoric of contrasting totalitarian regimes, Laibach was censored and banned in Slovenia (then part of socialist Yugoslavia). But their work became emblematic of a new mode of political engagement. In the years that have followed, artists and activists as varied as Franco & Eva Mattes, Nikhil Chopra, Santiago Sierra, The Yes Men and numerous others have echoed the group’s tactics of performing in character and freely mixing totalitarian, nationalist, militarist, and corporate symbols. Described as “radically ambiguous” for the audacious mixture, this aesthetic has mostly been adapted by countercultural artists and activists opposing the dominant status quo or ideology. But in recent years this approach has been taken up by groups advancing far right, Nazi, and neo-nationalist ideas, too. The tactic of rejecting political manipulation by reclaiming its language seems particularly evocative in the post-truth era, just as it was in the times of late socialism.

This symposium attempts to address art practices that have embraced mimicry rather than opposition as a subversive political strategy. Going by the names of “overidentification,” “subversive affirmation,” or “exacerbated mimesis,” this tactic appropriates both the spectacle and stereotypes of socio-political power and by doing so exposes its animus, contradictions, and will to power. These modes of artistic engagement have strong associations with the ideological regimes of late socialism, but this kind of “walking with the enemy” has become one of the key artistic responses (both a symptom and counter-offensive) to our own era of ideological confusion and authoritarian resurgence.

PROGRAM

PART I (18:00 – 19:30)
Welcome. Subversive Affirmation: Historical and Critical Perspectives
Maia Toteva, Texas Tech University, United States

Introduction. Revisionist Histories
Gediminas Gasparavičius, University of Akron, United States

The Second NSK Folk Art Biennale: A Case Study in Subversive Affirmation (20-25 min)
Conor McGrady, Burren College of Art, Ireland

A Spectre is Haunting Spectre: Laibach, the Right and the Spectre of Ultra-Identification (20-25 min)
Alexei Monroe, Burren College of Art, Ireland

Discussion

BREAK (15 minutes)

PART II (19:45 – 21:15)
Introduction. Disseminations and (Mis)Interpretations (5-10 min)
Tom Williams, Belmont University, United States

Over-Identification and Race in Contemporary South African Political Art and Culture (20-25 min)
Matthias Pauwels, North-West University, South Africa

Hypermimesis, Unsettling Mimesis and Non-Cathartic Subversion in Post-Digital Peripheries: Reflections on the 6th Athens Biennale (20-25 min)
Kostis Stafylakis, VizLaboratory for Visual Culture, Greece

Discussion

Organized by Gediminas Gasparavičius, Kostis Stafylakis, Maia Toteva, and Tom Williams
Presented by The Onassis Foundation (Athens) and Viz Laboratory for Visual Culture (Athens)

ABOUT PATICIPANTS

CONOR MCGRADY
Conor McGrady is an artist and Dean of Academic Affairs at Burren College of Art. He has exhibited internationally, with one-person exhibitions in New York, Miami, Atlanta, Chicago and Zagreb, Croatia. Group exhibitions include the 2002 Whitney Biennial in New York, The Jerusalem Show VII: Fractures (Qalandiya International Biennale), Biennale of Contemporary Art, D-0 Ark Underground, Sarajevo-Konjic, Bosnia and Herzegovina. Editor of Curated Spaces in the journal Radical History Review, his writing has appeared in Ruminations on Violence (Waveland Press, 2007) State of Emergence (Plottner Verlag, 2011), State in Time (Drustvo NSK Informativni Center, Ljubljana, 2012), Manchevski Monograph (Ars Lamina, Macedonia, 2015) and The Design of Frontier Spaces (Ashgate/Routledge, 2015). He was a member of the organizing committee for the Second NSK Folk Art Biennale in 2016.

ALEXEI MONROE
Alexei Monroe is Research Fellow at Burren College of Art, Ireland. He is author of the book Interrogation Machine: Laibach and NSK and of many other texts addressing the Slovenian art collective Neue Slowenische Kunst (NSK). He edited the book State of Emergence: A Documentary of the First NSK Citizens’ Congress. He has written widely on industrial music and culture and was co-editor of the book Test Dept: Total State Machine and author of the monograph Autopsia: Thanatopolis. Other research interests include the cultural history of the stag, electronic music and dystopian science-fiction. His work has appeared in Contemporary Music Review, Central Europe Review, Kinoeye, Maska, The Wire, New Moment, Third Text, Trebuchet Magazine and many other publications.

MATTHIAS PAUWELS
Matthias Pauwels is a Research Fellow at North West University, South Africa. His recent publications focus on the entanglement of aesthetics and politics in contemporary art practices, popular protest movements and radical decolonial politics in South Africa. He ran the Dutch theoretical-activist group BAVO together with Gideon Boie from 2002 to 2012. BAVO’s key publications include the monograph Too Active to Act: Cultural Activism after the End of History and the edited volume Cultural Activism Today: The Art of Over-Identification. With BAVO, he conducted several artivist projects that subversively affirm neoliberal and neoconservative tendencies within contemporary art, architecture and urban planning.

KOSTIS STAFYLAKIS
Kostis Stafylakis is an art theorist and visual artist with a Phd in Political Science. He has taught “Research-based Art” at the Unit of Innovation and Entrepreneurship, Athens School of Fine Arts, and “Fine Arts” and “Art theory” as adjunct at the Department of Architecture, University of Patras. He was co-curator of the 6th Athens Biennale ANTI, the 4th Athens Biennale AGORA, Weasel Dance at Goethe-Institut Athen, “Twisting C(r)ash” at the Batiment d’Art Contemporain, Geneva, “The Suspension of Litanies” at ViZ Laboratory for Visual Culture, and more. He is the author of various essays on the intersection between contemporary art and the Political, focusing on the adventures of the mimetic in contemporary art. He is Artistic Director of ViZ Laboratory for Visual Culture. With Vana Kostayola, he runs ΚavecS (www.kavecs.com), an artistic experiment with mimetic subversion. In 2017, KavecS presented a retrospective of their work at the Neue Ravensburger Kunstverein. Some of his recent artistic participations include Enter: New Commissions, Onassis 2020, Kultursymposium Weimar 2019, the “Festival of Democracy”, Geneva (2017), Waiting for the Barbarians, Athens Biennale (2017), “Omonoia” 5th to 6th Athens Biennial (2016), 1st NSK Biennial of Folk Art (2014), Hell as Pavillion, Palais de Tokyo (2013), Truth is Concrete, Steirischer Herbst, Graz (2012), 3d Athens Biennale (2011), Media Impact at the 4th Moscow Biennial (2011).

ABOUT ORGANIZERS AND DISCUSSANTS

GEDIMINAS GASPARAVIČIUS
Gediminas Gasparavičius is associate professor of art history at University of Akron in the United States. His research focuses on collective and participatory art in Eastern Europe in late socialism and early postsocialism. His writings appeared in Public Art Dialogue, MIT Press publications, and elsewhere. He curated and co-curated several exhibitions focusing on political aspects of contemporary art at venues in Ohio, New York, and Lithuania. He is co-founder and vice president of Rubicon Cinema, a non-profit cultural organization dedicated to screening and exploration of experimental film and moving-image art in Akron, Ohio.

MAIA TOTEVA
Maia Toteva is an art historian whose research and scholarship focus on the intersections of art, ideology, language, and identity in Russia and Eastern Europe. Her most recent projects place the Russian conceptual and post-conceptual movements in a global context. She has published and presented on the work of the Russian artist Ilya Kabakov, on conceptual art in Russia and in the US, and on pedagogical issues. She is an assistant professor at Texas Tech University in the United States.

TOM WILLIAMS
Tom Williams is currently teaching at Belmont University. He has also taught at Vanderbilt University, the Museum of Modern Art, and Watkins College of Art. Since 2013, he has co-organized an arts program with prisoners on death row in Tennessee. He has co-organized a number of exhibitions related to this prison work, including Life After Death and Elsewhere at Apexart in New York City. His publications have appeared in Grey Room, Art in America, and others venues.

ΒΑΔΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟ: Η ΚΑΤΑΦΑΣΗ ΩΣ ΥΠΟΝΟΜΕΥΣΗ ΣΕ (ΜΕΤΑ)ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΕΣ, ΜΕΤΑΝΕΩΤΕΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΟΧΕΣ ΜΕΤΑ-ΑΛΗΘΕΙΑΣ

Διαδικτυακό συμπόσιο στις 20/11/2020

Κάντε εγγραφή εδώ για να παρακολουθήσετε το Συμπόσιο.

Το 1982 το σλοβένικο αβανγκάρντ μουσικό συγκρότημα Laibach διακήρυττε: «Όλη η τέχνη υπόκειται σε πολιτική χειραγώγηση… εκτός από εκείνη που μιλάει τη γλώσσα της ίδιας της χειραγώγησης.» Με την κατηγορία ότι είναι «εχθροί του λαού» επειδή οικειοποιήθηκαν την εικονοποιία και τη ρητορική αντιθετικών απολυταρχικών καθεστώτων, οι Laibach λογοκρίθηκαν και απαγορεύτηκαν στη Σλοβενία (που τότε ανήκε στη σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβία). Αλλά το έργο τους έγινε σύμβολο ενός νέου τρόπου πολιτικοποίησης. Τα χρόνια που ακολούθησαν, διαφορετικοί καλλιτέχνες και ακτιβιστές, όπως οι Franco & Eva Mattes, ο Nikhil Chopra, ο Santiago Sierra, οι The Yes Men και πολλοί άλλοι, ακολούθησαν τις επιτελεστικές τακτικές του συγκροτήματος που βασίζονταν στην διαρκή ενσάρκωση ενός συγκεκριμένου χαρακτήρα και στη χωρίς περιορισμούς ανάμειξη απολυταρχικών, εθνικιστικών, μιλιταριστικών και εταιρικών συμβόλων. Χαρακτηριζόμενη ως «ριζικά αμφίσημη» για τους παράτολμους συνδυασμούς της, αυτή η αισθητική έχει κυρίως χρησιμοποιηθεί από καλλιτέχνες και ακτιβιστές της αντικουλτούρας που εναντιώνονται στο κυρίαρχο κατεστημένο ή ιδεολογία. Αλλά τα τελευταία χρόνια αυτή η προσέγγιση έχει υιοθετηθεί και από ομάδες που προωθούν ακροδεξιές, ναζιστικές και νεο-εθνικιστικές ιδέες. Η απόρριψη της πολιτικής χειραγώγησης μέσα από την οικειοποίηση της γλώσσας της είναι μια τακτική που ξυπνάει μνήμες την εποχή της μετα-αλήθειας, όπως συνέβαινε και τα χρόνια του ύστερου σοσιαλισμού.

Αυτό το συμπόσιο επιχειρεί να αναδείξει καλλιτεχνικές πρακτικές που έχουν υιοθετήσει τη μίμηση αντί της εναντίωσης ως υπονομευτική πολιτική στρατηγική. Αναφερόμενη και ως «υπερταύτιση», «υπονομευτική κατάφαση» ή «επιτατική μίμηση», αυτή η τακτική οικειοποιείται τα επιτελεστικά στοιχεία και τα στερεότυπα της κοινωνικο-πολιτικής εξουσίας και με αυτόν τον τρόπο εκθέτει τα κίνητρα, τις αντιφάσεις της, καθώς και τη θέληση για εξουσία. Αυτές οι μέθοδοι καλλιτεχνικής δραστηριοποίησης έχουν ισχυρούς εννοιολογικούς δεσμούς με τα καθεστώτα του ύστερου σοσιαλισμού, αλλά το να «βαδίζεις με τον εχθρό» με αυτόν τον τρόπο έχει γίνει μία από τις κύριες καλλιτεχνικές αποκρίσεις (τόσο ως σύμπτωμα όσο και ως αντεπίθεση) στη σύγχρονη εποχή της ιδεολογικής σύγχυσης και του αναζωπυρωμένου αυταρχισμού.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
Καλωσόρισμα. Υπονομευτική κατάφαση: Ιστορικές και κριτικές οπτικές (5-10 λεπτά)
Maia Toteva, Texas Tech University, ΗΠΑ

Εισαγωγή. Αναθεωρητικές ιστορίες (5-10 λεπτά)
Gediminas Gasparavičius, University of Akron, ΗΠΑ

Η 2η NSK Folk Art Biennale: Μια μελέτη περίπτωσης της υπονομευτικής κατάφασης (20-25 λεπτά)
Conor McGrady, Burren College of Art, Ιρλανδία

Ένα φάντασμα που στοιχειώνει: Οι Laibach, η Δεξιά και το φάντασμα της υπερ-ταύτισης (20-25 λεπτά)
Alexei Monroe, Burren College of Art, Ιρλανδία

ΣΥΖΗΤΗΣΗ (20 ΛΕΠΤΑ)

ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ (15 ΛΕΠΤΑ)

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
Εισαγωγή. Διαδόσεις και (παρ)ερμηνείες (5-10 λεπτά)
Tom Williams, Belmont University, ΗΠΑ

Υπερ-ταύτιση και φυλή στη σύγχρονη νοτιοαφρικανική πολιτική τέχνη και κουλτούρα (20-25 λεπτά)
Matthias Pauwels, North-West University, South Africa

Υπερμίμηση, ανησυχαστική μίμηση και υπονόμευση δίχως κάθαρση σε μετα-ψηφιακές περιφέρειες: Σκέψεις για την 6η Μπιενάλε της Αθήνας (20-25 λεπτά)
Κωστής Σταφυλάκης, ViZ Laboratory for Visual Culture, Ελλάδα

ΣΥΖΗΤΗΣΗ (20 ΛΕΠΤΑ)

Διοργάνωση: Gediminas Gasparavičius, Κωστής Σταφυλάκης, Maia Toteva και Tom Williams
Παρουσίαση: Ίδρυμα Ωνάση (Αθήνα) και ViZ Laboratory for Visual Culture (Αθήνα)

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ

CONOR MCGRADY
Ο Conor McGrady είναι εικαστικός καλλιτέχνης, συγγραφέας και επιμελητής της 2ης NSK State Folk Art Biennale το 2016. Είναι κοσμήτορας και πρόεδρος στο Τμήμα Ζωγραφικής & Σχεδίου του Burren College (Ιρλανδία).

ALEXEI MONROE
Ο Alexei Monroe είναι ερευνητής στο Burren College of Art (Ιρλανδία). Είναι συγγραφέας του βιβλίου “Interrogation Machine: Laibach and NSK” και πολλών άλλων κειμένων για τη σλοβένικη καλλιτεχνική συλλογικότητα Neue Slowenische Kunst (NSK). Έχει επιμεληθεί το βιβλίο “State of Emergence: A Documentary of the First NSK Citizens’ Congress”. Έχει γράψει εκτενώς για την industrial μουσική και κουλτούρα, είναι συν-επιμελητής του βιβλίου “Test Dept: Total State Machine” και συγγραφέας της μονογραφίας “Autopsia: Thanatopolis”. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά του περιλαμβάνουν επίσης την πολιτισμική ιστορία του ελαφιού ως συμβόλου, την ηλεκτρονική μουσική και τη δυστοπική επιστημονική φαντασία. Το έργο του έχει δημοσιευτεί στα Contemporary Music Review, Central Europe Review, Kinoeye, Maska, The Wire, New Moment, Third Text, Trebuchet Magazine και αλλού.

MATTHIAS PAUWELS
Ο Matthias Pauwels είναι ερευνητής στο North West University (Νότια Αφρική). Οι πρόσφατες δημοσιεύσεις του επικεντρώνονται στη διαπλοκή αισθητικής και πολιτικής στις σύγχρονες καλλιτεχνικές πρακτικές, σε λαϊκά κινήματα διαμαρτυρίας και σε ριζοσπαστικές αποαποικιακές πολιτικές στη Νότια Αφρική. Ήταν επικεφαλής της ολλανδικής θεωρητικής-ακτιβιστικής ομάδας BAVO μαζί με τον Gideon Boie από το 2002 έως το 2012. Οι σημαντικότερες δημοσιεύσεις της BAVO περιλαμβάνουν τη μονογραφία “Too Active to Act: Cultural Activism after the End of History” και τον συλλογικό τόμο “Cultural Activism Today: The Art of Over-Identification”. Με την ομάδα BAVO έχει υλοποιήσει πολλά καλλιτεχνικά/ακτιβιστικά πρότζεκτ, που επικυρώνουν υπονομευτικά νεοφιλελεύθερες και νεοσυντηρητικές τάσεις στα πεδία της σύγχρονης τέχνης, της αρχιτεκτονικής και του αστικού σχεδιασμού.

ΚΩΣΤΗΣ ΣΤΑΦΥΛΑΚΗΣ
Ο Κωστής Σταφυλάκης είναι θεωρητικός τέχνης, εικαστικός καλλιτέχνης και κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στις πολιτικές επιστήμες. Έχει διδάξει «Τέχνη βασισμένη στην έρευνα» στη Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και «Καλές Τέχνες» και «Θεωρία Τέχνης» ως βοηθός καθηγητή στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Πατρών. Έχει συνεπιμεληθεί εκθέσεις όπως η 6η Μπιενάλε της Αθήνας ANTI-, η 4η Μπιενάλε της Αθήνας AGORA, η Weasel Dance στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Αθήνας, η “Twisting C(r)ash” στο Batiment d’Art Contemporain της Γενεύης και η “The Suspension of Litanies” στο ViZ Laboratory for Visual Culture, μεταξύ άλλων. Έχει γράψει πολλά κείμενα για τη διασταύρωση της σύγχρονης τέχνης με το πολιτικό, εστιάζοντας στις περιπέτειες της μιμητικής στη σύγχρονη τέχνη. Είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του ViZ Laboratory for Visual Culture. Μαζί με τη Βάνα Κωσταγιόλα ξεκίνησαν το ΚavecS (www.kavecs.com), ένα καλλιτεχνικό πείραμα μιμητικής υπονόμευσης. Το 2017 το KavecS παρουσίασε μια ρετροσπεκτίβα του έργου τους στο Neue Ravensburger Kunstverein. Μερικές πρόσφατες καλλιτεχνικές συμμετοχές είναι, μεταξύ άλλων, στις διοργανώσεις Enter: Νέες Αναθέσεις, Ίδρυμα Ωνάση 2020, Kultursymposium Weimar 2019, “Festival of Democracy”, Γενεύη (2017), «Περιμένοντας τους Βαρβάρους», Μπιενάλε της Αθήνας (2017), «ΟΜΟΝΟΙΑ» 5η-6η Μπιενάλε της Αθήνας (2016), 1η NSK Biennial of Folk Art (2014), “Hell as Pavillion”, Palais de Tokyo (2013), “Truth is Concrete”, Steirischer Herbst, Γκρατς (2012), 3η Μπιενάλε της Αθήνας (2011) και “Media Impact”, 4η Μπιενάλε της Μόσχας (2011).

ΔΙΟΡΓΑΝΩΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΟΜΙΛΗΤΕΣ

GEDIMINAS GASPARAVIČIUS
Ο Gediminas Gasparavičius είναι αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας Τέχνης στο University of Akron στις ΗΠΑ. Η έρευνά του επικεντρώνεται στη συλλογική και συμμετοχική τέχνη στην Ανατολική Ευρώπη κατά τον ύστερο σοσιαλισμό και τον πρώιμο μετα-σοσιαλισμό. Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στα Public Art Dialogue, MIT Press Publications και αλλού. Έχει επιμεληθεί και συν-επιμεληθεί πολλές εκθέσεις που εστιάζουν στις πολιτικές διαστάσεις της σύγχρονης τέχνης σε εκθεσιακούς χώρους στο Οχάιο, στη Νέα Υόρκη και τη Λιθουανία. Είναι συν-ιδρυτής και αντιπρόεδρος του Rubicon Cinema, μιας μη κερδοσκοπικής πολιτιστικής οργάνωσης που διοργανώνει προβολές για τη διάδοση του πειραματικού κινηματογράφου και της τέχνης της κινούμενης εικόνας στο Άκρον του Οχάιο.

MAIA TOTEVA
Η Maia Toteva είναι ιστορικός τέχνης. Η έρευνα και η ακαδημαϊκή της δραστηριότητα επικεντρώνονται στις διασταυρώσεις τέχνης, ιδεολογίας, γλώσσας και ταυτότητας στη Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη. Τα πιο πρόσφατα πρότζεκτ της τοποθετούν τα ρωσικά εννοιολογικά και μετα-εννοιολογικά κινήματα σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο. Έχει κάνει δημοσιεύσεις και παρουσιάσεις για το έργο του Ρώσου καλλιτέχνη Ilya Kabakov, για την εννοιολογική τέχνη στη Ρωσία και στις ΗΠΑ, καθώς και για παιδαγωγικά ζητήματα. Είναι επίκουρη καθηγήτρια στο Texas Tech University στις ΗΠΑ.

TOM WILLIAMS
Ο Tom Williams αυτή την περίοδο διδάσκει στο Belmont University. Έχει διδάξει επίσης στο Vanderbilt University, στο Museum of Modern Art και στο Watkins College of Art. Από το 2013 συν-διοργανώνει ένα καλλιτεχνικό πρόγραμμα με θανατοποινίτες κρατούμενους στο Τενεσί. Έχει συν-διοργανώσει μια σειρά εκθέσεων που αφορούν αυτό το πρόγραμμα στη φυλακή, συμπεριλαμβανομένης της “Life After Death and Elsewhere” στο Apexart στη Νέα Υόρκη. Έχει δημοσιεύσει κείμενα στα Grey Room, Art in America και αλλού.